Türkiye’de 3.900 adedi endemik olan toplam 10.000 doğal bitki türü vardır.
Ülkemiz 50 tanesi dominant nektarlı bitki olarak tanımlanan, yaklaşık 500 adet bal arıları için nektar ve polen kaynağı olan bitkiye sahiptir.
Ege Bölgesinde yaygın olan çam ağaçlarında yaşayan çam pamuklu koşnili, çam balının kaynağı olup genetik kaynakları koruma kapsamındadır.
Türkiye’de 3.900 adedi endemik olan toplam 10.000 doğal bitki türü vardır.
Ülkemizde yaklaşık 1.000 arı türü bulunmaktadır.
Dünyada 11 bal arısı türü bulunmakta olup ülkemizdekilerin tamamı Apis mellifera türüdür.
Dünya’da bulunan 27 bal arısı alt türünün 6 tanesi (%23) ülkemizde vardır.
Ülkemizde bulunan, eylül ve ekim aylarında Çam Pamuklu Koşnilinin salgısından bal yapan Muğla Arısı, Dünya’nın en hızlı gelişen arısıdır.
Tarım alanları ülkemiz topraklarının %15’ini kaplamakta olup tarım alanlarından üretilen bal miktarı %10 düzeyindedir.
Ülkemizde 6.011.000 adet arılı kolonide, 94.245 ton bal üretimi yapılmaktadır.
Kişi başına bal tüketimi ülkemizde 1.26 kg/kişi’dir.
Ülkemizde 104.000 sabit ve 46.000 gezginci olmak üzere 150.000 işletme bulunmaktadır.
Kilometrekare başına ABD’de 0.25 ve Çin’de 0.7 kovan düşmesine karşılık ülkemizde 6 kovan düşmektedir.
Koloni sayısı bakımından en zengin bölgeler sırasıyla Ege, Karadeniz ve Akdeniz Bölgeleridir.
Koloni sayısı ve bal üretiminin en yoğun olduğu iller sırasıyla Muğla, Ordu, Adana ve İzmir’dir.
Arıcıların önemli bir kısmı kolonilerini Ege ve Akdeniz sahil kuşağında kışlatmaktadırlar.
Nektar akımı yıl içerisinde 6-7 aya kadar yayılmaktadır.
Profesyonel düzeyde olan gezginci arıcılarımız 3 milyon koloni ile yılda üç kez yer değiştirmektedirler.
Ülkemiz çam balı üretiminde Dünya’da tek üretici konumundadır. Yılda yaklaşık 15.000 ton üretim gerçekleşmektedir. Elde edilen çam balının %85’i AB ülkelerine ihraç edilmektedir.
Türkiye Koloni Sayısı ve Verimlilik
| Yıllar | Koloni Sayısı | Bal (ton) | Balmumu (ton) | Bal Verimi (kg/koloni) |
| 2006 | 4.851.000 | 83.842 | 3.484 | 17,29 |
| 2007 | 4.825.000 | 73.935 | 3.837 | 15,32 |
| 2008 | 4.888.000 | 81.364 | 4.539 | 16,65 |
| 2009 | 5.339.000 | 82.003 | 4.385 | 15,19 |
| 2010 | 5.602.000 | 81.115 | 4.148 | 14,48 |
| 2011 | 6.011.000 | 94.245 | 4.235 | 15,68 |
Ülkemiz Bal İthalat ve İhracat Değerleri
| YILLAR | İhracat | İthalat | |||
| Miktar (Ton) | Tutar (1.000 $) | Fiyat ($/Kg) | Miktar (Ton) | Tutar (1.000 $) | |
| 2003 | 14.980 | 37.090 | 2,48 | 473 | 1.212 |
| 2004 | 5.686 | 16.329 | 2,87 | 180 | 639 |
| 2005 | 2.143 | 6.564 | 3,06 | 148 | 521 |
| 2006 | 1.916 | 5.499 | 2,87 | 44 | 126 |
| 2007 | 398 | 1.759 | 4,42 | 54 | 215 |
| 2008* | 397 | 2.286 | 5,75 | 1.247 | 4.002 |
| 2009 | 900 | 4.495 | 4,99 | 9 | 113 |
| 2010 | 1.265 | 5.811 | 4,59 | 0,2 | 2 |
| 2011 | 1.103 | 5.206 | 4,72 | 0 | 0 |
- Floral kaynaklar ve koloni varlığımız oldukça zengin durumdadır.
- Gezginci ve sabit arıcılığa uygun, birbirinden farklı iklim ve coğrafi bölgeler bulunmaktadır.
- Tarımsal amaçlı işlenmeyen alanlar çok fazladır.
- Tarımsal savaşım ilaçlarının kullanımı çok düşüktür.
- Arı gen kaynaklarınca zengin konumdadır.
- Topraksız veya az topraklı köylü için uygun meslektir.
- Arı ve arı ürünleri, Dünya’da ve ülkemizde her zaman yükselen değer konumundadır.
- Bakanlıkça verilen destekler ve örgütlenmeler sonucunda arıcılık gelir getirici meslek haline gelmektedir.
- Arı ürünleri sektörü her geçen gün ekonomik getiri sağlayan ürün çeşitliliğine sahip bir yapıya kavuşmaktadır.
Kaynak: DTM ve TUİK
2008 yılı hariç ithalat yapılmamıştır. İthalat miktarı mahrecine iade edilen ürünlerden kaynaklanmaktadır.
Dr. Ali KORKMAZ – Anlaşılabilir Arıcılık Kitabından
